Sık Sorulan Sorular
Aşırı hız nasıl ölümcül risk yaratır?
Dünyada yılda meydana gelen trafik
kazalarının ortalama %13’ ü aşırı hız ve hız
kurallarının ihlalinden kaynaklanmaktadır. Trafik
kazalarındaki ölüm sebeplerinin başında da aşırı
hızla araç kullanmak gelmektedir:
Bunun temel nedeni fizik kurallarıdır:
Hız arttıkça durma mesafesi uzar, dönüş ve sert
frende aracın yol tutuş kabiliyeti düşer, aracın
kontrolü zorlaşır, sürücünün direksiyon hâkimiyeti azalır, potansiyel
riskler için tepki vermesi gereken süre
de kısalır. Öte yandan diğer sürücülerin de tepki
vermek için daha az süreleri olur.
Çarpışma şiddetleri artar. Zira çarpışma anındaki
hız arttıkça insan vücuduna yüklenen kinetik enerji
artar. Buna paralel olarak meydana gelen kazalardaki
ölüm oranları yüksektir.
Hız ile görüş açısı arasında ters orantı vardır.
Duran bir insanın görüş açısı 140 Derece iken saatte
65 km/saat süratle giden bir sürücünün görüş açısı
70 dereceye, 130 km/saat’le gideninki ise 30 dereceye
düşer. Bu da yalnızca yolu görüp izlemeye yeterli
bir açıdır. Kaldırımdaki ve karayolu kenarındaki
olaylar ve hareketleri izlemek için yeterli
değildir. Kaldı ki sürücünün araç kullanırken sadece
yolu kontrol etmesi yetmez. Yan yollardan
çıkabilecek araçları, yola inebilecek yayaları,
yolun iki tarafından fırlayabilecek insan ve
hayvanları önceden görmesi ve ona göre tedbir alması
gerekir.
Hızda saatte 1 kilometrelik bir artış,
yaralanmalarla sonuçlanabilecek kaza riskini yüzde 3
artırmaktadır.
Kaynak:
Kürşat ÇUBUK ve Seda HATİPOĞLU
Trafik Planlaması ve Uygulaması; Gazi Üniv. Müh.
Mim. Fak. Der. Cilt 21, No 4, 699-702, 2006
Emniyet kemeri kullanımı
nasıl yaşam kurtarır?
Bir çarpma anında araç saniyenin ilk on salisesinde
dururken, eğer emniyet kemeri takılı değil ise
direksiyon, kontrol paneli ya da ön cam tarafından
durdurulana kadar araç içindeki eşyalar ve araçta
bulunan kişilerin bedenleri çarpışma anındaki hızla hareketlerine devam edeceklerdir. Yani çarpma sonucu
savrulan bir eşya da olsa insan bedeni de olsa
eninde sonunda bir engele çarparak durur.
Emniyet kemeri,
1. Çarpma etkisiyle vücutta meydana gelen
sarsıntının kademe kademe azalmasını sağlar,
2. Kaza anında meydana gelen çarpma etkisini vücut
yapısındaki en güçlü noktalara yöneltir,
3. Çarpma etkisinin vücutta tek noktada toplanmayıp
dağılmasını sağlar,
4. Çarpma/çarpışma anında koltuktan fırlamayı
engeller,
5. Hassas ve en önemli organların yer aldığı kafa, omurilik
ve göğüs kafesinin herhangi bir yere çarpmasını önleyerek
korur.
Emniyet kemeri olmadığında herhangi bir yere
tutunarak arac içinde fırlamadan kalmanız mümkün
değildir. Saniyenin dilimleri içinde tutunmayı
başarabilseniz dahi çarpma etkisi kendinizi
frenlemek için kullandığınız kol ve bacaklarınızı
kırıp, parçalayabilir. Kol kasları 25 kg'ın
üzerindeki bir güce dayanamazken, bir duvara 50 km/h
hızla çarpma esnasında bile bunun en az 3 katı bir
kuvvete dayanmak gerekir. Emniyet kemeri ise bu
etkiye direnebilecek şekilde tasarlanmıştır. Kemerin
bağlanmaması durumunda vücut, ya ön cama ya da araç
içinde bir yere fırlar ve bu durumda tutunmak veya
bir çocuğu kollarından tutarak korumak imkansızdır.
Öte yandan istatistikler kaza anında en güvenli
yerin araç içi olduğunu göstermektedir. Yolcuların
araç dışına fırlaması durumunda sert bir cisme
çarpmadan yumuşak bir zemine düşme ihtimali oldukça
düşük olduğundan fırlama sonucu can kaybı ihtimali
araç içinde kalma durumuna göre 25 kat daha fazladır.
İlkyardım bilgisi nasıl
hayat kurtarır?
Trafik kazalarında çarpma anında gerçekleşen can kaybından çok
daha yüksek bir oranda kayıp, araç içinden
yaralıların çıkarılması ve hastahaneye nakli
sırasında gerçekleşmektedir. Yaralanma sırasında
çevredekilerin yaralıları doğru pozisyonda
tutmak, solunumun devamına yardımcı olmak, şoku
önlenmek ve kanamaları durdurmak gibi konularda ilk yardım
bilgisi, tıbbi müdahalede bulunacak ekipler
yetişinceye kadar hayat kurtarabilir veya
sakatlıkları önleyebilir.
Ancak akılda bulundurulması gereken ilk yardımın
sadece olay yerinde alınan geçici bir önlem olduğu ve en
en önemli amacının yaralının hayatta kalmasını
sağlamak olduğudur. İlk yardım, yaralıyı tedavi
etmeye yönelik bir uygulama değildir. En önemli
aşaması, yaralıyı güvenceli bir yere
uzaklaştırmaktır; en son aşaması ise yaralıyı
ambulansla sevk etmektir.
Sürüş sırasında telefonla
konuşmak neden önemli bir kaza nedenidir?
Öncelikle sürücünün dikkatinin dağılmasına,
konsantrasyonunun bozulmasına neden olduğu için
trafik kazalarına yol açabilmektedir. Bunun yanında
telefonun el ile tutulması ile direksiyon
kullanımı konusunda fiziksel kısıtlar oluşur. Bu da manevra kabiliyetini etkileyebilir.
Cep Telefonlarının kullanımı sırasında sürücüler
daha fazla hata yapmakta, bazı tehlikeli durumların
ya hiç farkına varamamakta, ya da önlem almakta geç
kalmaktadırlar. Yapılan bir araştırmaya göre bu
gecikme çevresel koşullara, aracın o andaki hızına
ve sürücünün yaşına bağlı olarak 0.6 saniyeden 0.9
saniyeye kadar artabilmektedir. Saatte 60 km hızla
giden bir otomobilin sürücüsünün frene basmasının bu
kadar gecikmesi, durma mesafesinin 15 metre daha
artması demektir.
Daha da kötüsü ise cep telefonuyla konuşan bir
sürücünün çevresindeki tehlikeli durumların
bazılarının hiç farkına varamadığıdır. Deneyler basit bir arama yaparken %20, zihni çok
fazla meşgul eden bir görüşme yaparken ise %29
olasılıkla tehlikeli bir durumun sürücünün gözünden
kaçabildiğini göstermiştir.
Cep telefonu kullanımı yalnızca numara çevirirken
ya da konuşurken değil, telefon beklerken ve görüşme
bittikten sonraki süre içinde de kaza riskini
arttırıcı bir etki yapmaktadır. 699 sürücü üzerinde
yapılan bir araştırmada görüşme bittikten
sonraki 5 dakika içinde kaza olasılığının 4.8 kat,
15 dakika içinde ise 1.3 kat daha fazla olduğu
bulunmuştur.
Bir çok araştırmada doğrulanan başka bir bulgu ise,
ele alınmadan kullanılan araca bağlı telefonların
kaza riski açısından çok ciddi bir yarar
sağlamamasıdır. Zira, sürücü için dikkat dağıtıcı
olan konuşmanın yoğunluğudur ve bu da kaza oluşması
için en önemli faktördür.
Trafik işaretlerinin
anlamları
Yol B
Yürürlükteki trafik
cezaları ile ilgili bilgiler:
Alkollü araç kullanma:
Kandaki alkol oranı 50-100 mgr kadar : 618.5 TL
para cazası ve 100
ceza puanı
Kamu araçlarında alkollü olmak
veya kandaki alkol
oranı
100 mgr dan fazla olması (101 ve yukarı): 1.237 TL
para cazasıve 100 ceza
puanı
Hız Limitini aşmak:
Hız limitini 20 km'ye kadar aşmak : 123.5 TL
para cazası ve 5
ceza puanı
Hız limitini 20-40 km arası aşmak (21-40 arası) :
185.6 TL para cazası ve 25 ceza puanı
Hız limitini 40 km'den fazla aşmak (41 ve yukarısı):
309.3 TL para cazası ve 50 ceza puanı
Emniyet kemeri takmamak :
247.4 TL para cazası ve 15 ceza
puanı
Trafik Levha ve
işaretlerine uymamak:
123.7 TL para cazası ve 15
ceza puanı
Trafik Işıklarına uymamak :
247.4 TL para cazası ve 30
ceza puanı |